Contactor là một công tắc điều khiển bằng điện được sử dụng để chuyển mạch điện, tương tự như rơle trừ việc nó có dòng điện định mức cao hơn. Có thể nói, Contactor là bộ phận trung gian để đóng cắt nguồn cung cấp điện cho tải (động cơ điện, bơm nước hay cấp nguồn…), bằng tay (qua hệ thống nút bấm) hoặc tự động.

Do contactor là thiết bị rất cơ bản, được sử dụng rất nhiều trong hệ thống điều khiển điện, cho nên nó chiếm một phần không nhỏ trong tổng thể hệ thống điện. Vì vậy cần tính toán để chọn loại cho phù hợp cả về kích thước, tính năng sử dụng. Thường các hãng sản xuất đã hỗ trợ sẵn việc chọn contactor với công suất động cơ phù hợp ngay trên catalogue sản phẩm của họ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp thiết kế yêu cầu, hoặc có những yêu cầu riêng biệt ta vẫn phải tính toán để chọn cho phù hợp.

I. Những điều cần xem xét khi chọn 1 Contactor

1. Danh mục động cơ

Có rất nhiều loại tải đối với contactor. Mỗi loại sẽ có những đặc tính sử dụng khác nhau mà thiết bị được thiết kế. Các loại tải này sẽ được xác định theo tiêu chuẩn IEC. Hiện nay động cơ được sử dụng ứng dụng trong ngành công nghiệp thuộc danh mục tải AC-3.

2. Dòng khởi động của động cơ

So với dòng chạy của động cơ thì trong quá trình khởi động; dòng khởi động của động cơ sẽ cao hơn rất nhiều. Vì vậy, khi lựa chọn contactor cần đảm bảo thiết bị có thể có khả năng chịu được dòng điện lớn này. Theo đó, dòng điện định mức của thiết bị sẽ được chỉ định cho loại tải AC – 3. Bởi tải AC – 3 sẽ thấp hơn so với tải AC – 1.

3. Điện áp cần cung cấp

Thường thì nguồn điện được dùng phổ biến trong các khu công nghiệp là nguồn điện 3 pha 400V. Nhưng cũng có một số ít nơi sẽ sử dụng nguồn điện áp 110V. Đặc biệt, tại khu công nghiệp nặng ở Nhật Bản có thể sử dụng nguồn điện lên đến 690V. Tùy theo mức điện áp được sử dụng mà  được lựa chọn cũng phải đảm bảo yếu tố phù hợp.

Như hình trên, contactor có thể chịu dòng điện 7A đối với điện áp 440VAC, nhưng với điện áp 550VAC thì chỉ chịu được dòng điện 6A.

II. Các bước lựa chọn contactor phù hợp với ứng dụng động cơ
 

Bước 1: Xem kỹ bảng thông số được hãng in trên động cơ (motor)
 

Có 3 thuộc tính điện mà bạn cần phải biết khi chọn contactor. Đó chính là điện áp, dòng điện và công suất. Ví dụ như hình:

Như hình bảng thông số motor ABB trên, nếu điện áp sử dụng là 400V thì động cơ phải có công suất đạt 30kW và dòng điện cần để đảm bảo hoạt động phải là 55A.

Nhưng nếu điện áp sử dụng là 690V thì động cơ cần có vẫn là 30kW nhưng dòng điện cần được lựa chọn phải là 32A.

Bước 2: Xem tài liệu kỹ thuật contactor của nhà sản xuất để lựa chọn phù hợp cho loại tải
 

Bạn chỉ có thể chọn contactor khi tìm đúng catalogues của đơn vị sản xuất cùng với bảng thông số kỹ thuật. Như vậy, việc đưa ra quyết định lựa chọn sẽ hiệu quả hơn rất nhiều.

Bảng thông số kỹ thuật của sản phẩm Contactor S-T65 Mitsubishi

Bước 3: Thực hiện lựa chọn contactor
 

Khi đã tham khảo thông tin về danh mục và tài liệu kỹ thuật mà đơn vị sản xuất đưa ra, bạn có thể đưa ra sự lựa chọn cuối cùng. Ví dụ như: với điện áp 400V và tần số hoạt động là 50Hz ; động cơ làm việc ở mức 30kW và dòng điện 55A thì bạn có thể cân nhắc đến dòng công tắc tơ S-T65 của Mitsubishi. Đây là dòng contactor từ tính với khả năng chịu được dòng điện lên đến 65A. Mức đòng điện này chắc chắn sẽ cao hơn rất nhiều so với động cơ hoạt động ở dòng điện 55A.

Theo thông số của Motor và Contactor thì Contactor S-T65 Mitsubishi có thể sử dụng cho động cơ công suất 30kW loại AC-3 vì S-T65 có thể chịu được dòng điện lên đến 65A, cao hơn dòng điện hoạt động của động cơ là 55A.

Có thể thấy, chọn được một contactor thích hợp là điều không hề đơn giản. Không chỉ cần phải cân nhắc đến các thông số kỹ thuật, đặc điểm nguồn điện mà còn rất nhiều yếu tố khác nữa. Đặc biệt là nhà cung cấp sản phẩm có chính hãng hay không; mức giá contactor có hợp lý không…Vì thế, bạn cần tìm hiểu thật kỹ để đảm bảo đặt niềm tin vào địa chỉ cung cấp đáng tin cậy. Có như vậy, bạn không chỉ chọn được contactor chính hãng, giá tốt mà còn được hỗ trợ tư vấn mọi thông tin liên quan đến thiết bị một cách cụ thể nhất.